Χρονιά έντονη από γεγονότα ήταν το 2018 που φεύγει, μολονότι δεν ήταν εκλογική. Όπως θα είναι το 2019, ανεξαρτήτως της στιγμής που θα στηθούν τελικώς οι κάλπες. Το 2018 κατά βάση ήταν η χρονιά της εξόδου από τα μνημόνια. Όμως, δεν αποκλείεται να μνημονεύεται από τους ιστορικούς του μέλλοντος ως η χρονιά της συμφωνίας των Πρεσπών ή της τραγωδίας στο Μάτι με τους 100 νεκρούς.
Ιανουάριος-Φεβρουάριος: Από το Νταβός, στη... Μακεδονία
Τα πρώτα μηνύματα, άλλωστε, ήρθαν με το «καλημέρα» της νέας χρονιάς. Η έντονη κινητικότητα αναφορικά με το ονοματολογικό της πΓΔΜ και οι συζητήσεις Τσίπρα-Ζάεφ οδήγησαν στα τέλη Ιανουαρίου στο Νταβός της Ελβετίας. Στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, οι δύο πρωθυπουργοί, παρόντων και των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, συμφωνούν να εντατικοποιήσουν τις συνομιλίες με στόχο μια πρώτη συμφωνία εντός του έτους.
Σχεδόν την ίδια περίοδο, ωστόσο, ξεκινούν τα πρώτα συλλαλητήρια για το «Μακεδονικό», με την αρχή να γίνεται από τη Θεσσαλονίκη και την πρώτη Κυριακή του Φεβρουαρίου από την Αθήνα. Το κλίμα είναι εξαιρετικά αρνητικό για την κυβέρνηση και η συμμετοχή μαζική, ωστόσο οι συζητήσεις με τους Σκοπιανούς προχωρούν. Στα τέλη Φεβρουαρίου, εξάλλου, οι παραιτήσεις υπουργών (Μουζάλας, Ζουράρις) οδηγούν σε μίνι ανασχηματισμό, ο οποίος χαρακτηρίζεται από την είσοδο στην κυβέρνηση του Φώτη Κουβέλη - στη θέση του αναπληρωτή υπουργού Άμυνας - και τον ορισμό του Γιάννη Δραγασάκη ως υπουργού Οικονομίας.
Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος: Novartis, ένταση στο Αιγαίο και «Δημοκρατία του Ίλιντεν»
Ο Μάρτιος μπαίνει δυναμικά, με τις πρώτες αποκαλύψεις για την υπόθεση Novartis. Η κυβέρνηση δράττεται της ευκαιρίας και «πυροβολεί» κατά ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, με στελέχη της ν' αφήνουν να εννοηθεί ότι έρχονται αποκαλύψεις για πρώην υπουργούς που θα προκαλέσουν πολιτικό σεισμό. Εντούτοις, δεν έχει αποκαλυφθεί κάτι σπουδαίο έως σήμερα, ωστόσο κάποιοι υποστηρίζουν ότι η υπόθεση εξακολουθεί να έχει «ουρά».
Τον Απρίλη, η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις κορυφώνεται. Μετά τον εμβολισμό ελληνικής κανονιοφόρου από τουρκικό πολεμικό πλοίο και αλλεπάλληλα επεισόδια στο Αιγαίο και συγκεκριμένα πέριξ των Ιμίων, το θερμόμετρο χτυπά κόκκινο αν και δεν έχει περάσει αρκετός καιρός από την τελευταία συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν (σ.σ.: τον Δεκέμβριο του 2017) και μάλιστα την πρώτη επίσκεψη Τούρκου προέδρου στην Αθήνα μετά από 50 και πλέον χρόνια. Η σύλληψη, εξάλλου, των δύο Ελλήνων στρατιωτικών και η κράτησή τους στην Αδριανούπολη ανεβάζει ακόμη περισσότερο το θερμόμετρο και όλοι φοβούνται το θερμό επεισόδιο που θα ρίξει λάδι στη φωτιά.
Την ίδια στιγμή κι ενώ έχουμε μπει στο Μάιο, οι συζητήσεις για το ονοματολογικό της πΓΔΜ εντατικοποιούνται και «καίγεται» το σενάριο για τη «Δημοκρατία του Ίλιντεν» με αιτιάσεις περί αλυτρωτισμού εκ μέρους των γειτόνων. Οι αντιδράσεις στο εσωτερικό πολιτικό πεδίο είναι έντονες, η κυβέρνηση συγκεντρώνει τα πυρά της αντιπολίτευσης, αλλά Τσίπρας-Ζάεφ προχωρούν ακάθεκτοι και υπόσχονται θετικές εξελίξεις σύντομα. Στο πεδίο της οικονομίας κι ενώ κλείνει και τυπικά η τελευταία αξιολόγηση πριν από το τέλος του προγράμματος στήριξης, παραιτείται ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Νικόλαος Σακελλαρίου. Αιτία, σύμφωνα με τον ίδιο, οι πιέσεις που δέχεται σχετικά με τις προσφυγές ασφαλισμένων και συνταξιούχων κατά του νόμου Κατρούγκαλου και την τελική κρίση του δικαστηρίου όχι μόνο στο συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά και σε «καυτά» ζητήματα περικοπών και αναδρομικών.
Ιούνιος: Η ώρα των Πρεσπών και της... γραβάτας
Στις 17 Ιουνίου, ημέρα Κυριακή, υπογράφεται η συμφωνία των Πρεσπών ανάμεσα σε Ελλάδα και πΓΔΜ. Βασικό σημείο της αποτελεί η ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» για τη γειτονική χώρα και το πράσινο φως από την Ελλάδα για ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Προϋπόθεση, ωστόσο, να ολοκληρωθεί η συνταγματική αναθεώρηση στην πΓΔΜ και να κυρωθεί η συμφωνία από την ελληνική Βουλή. Κάθε άλλο πάντως παρά γίνεται αποδεκτή με ενθουσιασμό στο εσωτερικό: ο Πάνος Καμμένος εκφράζει τη διαφωνία του και απειλεί τη συνοχή της κυβέρνησης, ενώ η ΝΔ καταθέτει πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης στη Βουλή - η οποία απορρίπτεται - και ο Κυριάκος Μητσοτάκης δηλώνει ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει τη συμφωνία είτε πριν είτε μετά τις εκλογές.
Λίγες μέρες αργότερα από τις Πρέσπες, κλείνει και τυπικά στο Eurogroup η τελευταία μνημονιακή αξιολόγηση κι επιτυγχάνεται συμφωνία για τη διευθέτηση του χρέους και τη μεταμνημονιακή εποπτεία. Οι σκληροί όροι και οι υψηλοί στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα (3,5% έως το 2022 και 1,5% έως το... 2060) προκαλούν τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, ωστόσο το κλίμα στην κυβέρνηση είναι εντελώς διαφορετικό: στο Ζάππειο στήνεται φιέστα, στην οποία ο Αλέξης Τσίπρας κρατά την υπόσχεση που είχε δώσει το 2015 και φορά γραβάτα. Έστω και για λίγο, αφού τη βγάζει το ίδιο βράδυ και δηλώνει ότι προτιμά τη «στολή εργασίας»...
Μ' αυτή τη στολή συναντά, λοιπόν, στις Βρυξέλλες τον Ρετζέπ Ταγίπ Έρντογαν και δεν διστάζει να χαρακτηρίσει τη συνάντηση «δύσκολη». Οι Μητρετώδης-Κούκλατζης εξακολουθούν, άλλωστε, να είναι κρατούμενοι στις φυλακές της Αδριανούπολης, ενώ οι Τούρκοι βάζουν συνεχώς θέματα για τους επτά αξιωματικούς που είχαν καταφύγει στην Ελλάδα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του καλοκαιριού του 2016, αλλά τα ελληνικά δικαστήρια αρνούνται την έκδοσή τους στην Άγκυρα.
Ιούλιος: Τραγωδία δίχως τέλος
Στις 23 Ιουλίου γράφεται μία από τις πιο μαύρες σελίδες στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας και η τραγωδία λίγα χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Αθήνας συγκλονίζει όλο τον πλανήτη. Σε μια μέρα με δύσκολες καιρικές συνθήκες και με μία μεγάλη πυρκαγιά σε εξέλιξη στην Κινέττα και τους Αγίους Θεοδώρους, μια μικρότερη σε έκταση φωτιά στην ανατολική Αττική εξελίσσεται σε εκατόμβη μέσα σε δύο μόνο ώρες. Το Μάτι «σβήνεται» από το χάρτη, εκατοντάδες σπίτια γίνονται στάχτη στο Νέο Βουτζά και οι φλόγες σταματούν στη θάλασσα, λίγα μέτρα από το λιμάνι της Ραφήνας. Εκτυλίσσονται σκηνές αρχαίας τραγωδίας, καθώς εκατοντάδες εγκλωβισμένοι από τη φωτιά που έχουν πέσει στη θάλασσα για να σωθούν φτάνουν στη Ραφήνα με βάρκες, καΐκια και άλλα πλοία μέσα στη νύχτα.
Σαστισμένη ακόμη και η πολιτική ηγεσία, καταφεύγει σε επικοινωνιακό σόου με σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό στο συντονιστικό κέντρο της Πυροσβεστικής, με τις πληροφορίες για νεκρούς να αποσιωπώνται αρχικά και να επιβεβαιώνονται κάποιες ώρες μετά τα μεσάνυχτα. Το μέγεθος της καταστροφής, ωστόσο, αποκαλύπτεται στο πραγματικό του εύρος την επομένη, με το φως της ημέρας: οι νεκροί πλησιάζουν τους 100 - και τους έφτασαν λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα, μετά από το θάνατο ενός ακόμη εγκαυματία που νοσηλεύτηκε για μήνες στην εντατική - οι τραυματίες είναι διπλάσιοι, οι άστεγοι χιλιάδες. Χάος επικρατεί με τους αγνοουμένους τις πρώτες μέρες μετά την τραγωδία και τα επικοινωνιακά λάθη της κυβέρνησης διαδέχονται το ένα το άλλο.
Αύγουστος-Σεπτέμβριος: Η Ιθάκη και το «καλάθι» με τα δώρα
Υπό αυτό το βάρος, με τον Αύγουστο να έχει μπει πλέον, παραιτείται ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας και παύονται οι αρχηγοί της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής. Ο πρωθυπουργός προχωρεί σε περιορισμένης έκτασης ανασχηματισμό, επιδιώκοντας ν' αντιστρέψει το κλίμα. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η - μετρημένη - φιέστα για την έξοδο από τα μνημόνια: από την Ιθάκη, στις 21 Αυγούστου, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοινώνει το κλείσιμο του κύκλου που είχε ανοίξει τον Απρίλιο του 2010 από το Καστελλόριζο ο Γιώργος Παπανδρέου. Υπόσχεται καλύτερες μέρες, αλλά ακόμη απομένει ανηφορικός δρόμος για την ελληνική οικονομία. Ενδιαμέσως, παραμονές Δεκαπενταύγουστου, η Τουρκία αλλάζει αιφνιδίως στάση και απελευθερώνει τους Μητρετώδη-Κούκλατζη, οι οποίοι επιστρέφουν με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος στην πατρίδα και γίνονται δεκτοί με ενθουσιασμό.
Αντίστοιχος είναι και ο ενθουσιασμός που επικρατεί στην κυβέρνηση για την έξοδο από τα μνημόνια κι έτσι η άνοδος του Αλέξη Τσίπρα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, στις αρχές Σεπτεμβρίου, συνοδεύεται από ένα γενναίο «καλάθι» παροχών και την υπόσχεση για αναστολή του μέτρου της περικοπής των συντάξεων που θα πρέπει να ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου του 2019. Όλοι κατανοούν πλέον πως βρισκόμαστε κι επίσημα στην προεκλογική περίοδο και το μόνο που απομένει είναι να φανεί ο ακριβής χρόνος των εκλογών, με τα σενάρια να δίνουν και να παίρνουν. Απόλυτα εναρμονισμένος με το κλίμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στη δική του παρουσία στη ΔΕΘ, αρχίζει να δίνει το δικό του στίγμα για το κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ, υποσχόμενος σε λογική πλειοδοσίας και ανταγωνισμού με τον ΣΥΡΙΖΑ μειώσεις φόρων και εισφορών.
Οκτώβριος-Νοέμβριος: Κοτζιάς άνευ... χαρτοφυλακίου και μια «ιερή» συμφωνία
Ο Οκτώβριος δεν μπαίνει πάντως με προεκλογικούς τόνους, αλλά άκρως επεισοδιακά: ένα επεισόδιο ανάμεσα στον Πάνο Καμμένο και τον Νίκο Κοτζιά κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου οδηγεί στην έξοδο από την κυβέρνηση τον υπουργό Εξωτερικών. Παράδοξο; Σίγουρα, όταν στην κυβέρνηση παραμένει αυτός που αντιδρά στη συμφωνία των Πρεσπών και αποχωρεί αυτός που την υπέγραψε έχοντας τον αντίστοιχο θεσμικό ρόλο, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας, εμφανώς αμήχανος, αλλά και λόγω της σημασίας που δίνει στην εφαρμογή της συμφωνίας, αποφασίζει να κρατήσει ο ίδιος τα ηνία του ΥΠΕΞ. Την ίδια στιγμή, το οικονομικό επιτελείο προβληματίζει η πρώτη απόφαση του ΣτΕ για τα αναδρομικά των συνταξιούχων και συγκεκριμένων κατηγοριών δημοσίων υπαλλήλων, με το συνολικό λογαριασμό να εκτιμάται σε περισσότερα από 12 δις ευρώ!
Τα καλά νέα πάντως έρχονται το Νοέμβριο από το Eurogroup: οι εταίροι συμφωνούν στη μη περικοπή των συντάξεων και η κυβέρνηση περιφέρει την απόφαση ως... τρόπαιο ανάμεσα σε δεκάδες προεκλογικές παροχές και δεσμεύσεις που ακολουθούν αυτές της ΔΕΘ. Ως κεραυνός εν αιθρία έρχεται δε η συμφωνία Τσίπρα-Ιερωνύμου για τις σχέσεις Πολιτείας-Εκκλησίας: εν μέσω της συζήτησης που προκαλεί για το επίμαχο θέμα η διαδικασία για τη συνταγματική αναθεώρηση που έχει εκκινήσει ταυτόχρονα, ο πρωθυπουργός κι ο Αρχιεπίσκοπος ανακοινώνουν ότι καρποφόρησαν οι διαπραγματεύσεις που έκαναν για καιρό από κοινού κάτω από άκρα μυστικότητα και ζητούν την έγκριση της συμφωνίας από την ιεραρχία και το υπουργό συμβούλιο. Βασικό σημείο της ότι το Δημόσιο θα εξακολουθήσει να μισθοδοτεί από δικούς του πόρους τους 10.000 κληρικούς - μέσω ειδικού ταμείου - αλλά εκείνοι θα πάψουν να θεωρούνται τυπικά δημόσιοι υπάλληλοι, με αντίστοιχες θέσεις ν' απελευθερώνονται για ισάριθμες προσλήψεις στους τομείς της υγείας και της Παιδείας.
Δεκέμβριος: Σε εκλογική ετοιμότητα, ενώ η τρομοκρατία δηλώνει ξανά «παρούσα»
Ο Δεκέμβριος, τέλος, είναι ο μήνας της ψήφισης του προϋπολογισμού - του πρώτου μεταμνημονιακού, όπως επαίρεται η κυβέρνηση, αλλά και του συνεδρίου της ΝΔ, στο οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσιάζει ακόμη πιο αναλυτικά το πρόγραμμα και τους στόχους του κόμματός του στο δρόμο προς τις κάλπες. Κυριαρχούν, ωστόσο, οι παρασκηνιακές ζυμώσεις για την επικείμενη ψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών και τα σενάρια για την τύχη της κυβέρνησης μετά την αποχώρηση Καμμένου, καθώς ο υπουργός Άμυνας επιμένει πως θα παραιτηθεί με το που η συμφωνία θα έλθει στη Βουλή (σ.σ.: η συνταγματική αναθεώρηση στην πΓΔΜ θα ολοκληρωθεί έως τις 15 Ιανουαρίου 2019). Μοιραία κυκλοφορούν νέα σενάρια για πρόωρες εκλογές - είτε Μάρτιο είτε Μάιο, μαζί με τις ευρωεκλογές, αλλά και τις κάλπες για δημάρχους και περιφερειάρχες.
Το τοπίο των υποψηφιοτήτων κατασταλάζει, με Μπακογιάννη-Γερουλάνο και Ηλιόπουλο να συγκροτούν την τριάδα για την Αθήνα, Μώραλη-Μπελαβίλα και Βλαχάκο για τον Πειραιά και Νοτοπούλου-Ταχιάο για τη Θεσσαλονίκη, ύστερα από την αποχώρηση Μπουτάρη. Πατούλης, Δούρου και Σγουρός θα διεκδικήσουν, εξάλλου, την Περιφέρεια Αττικής. Τέλος, την επανεμφάνισή της κάνει με εντυπωσιακό τρόπο η εγχώρια τρομοκρατία, καθώς μεγάλης ισχύος βόμβα εκρήγνυται με στόχο την έδρα του Σκάι και της «Καθημερινής», προκαλώντας μεγάλες υλικές ζημιές και σοκ στον πολιτικό και δημοσιογραφικό κόσμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.